Πρόγραμμα Σπουδών – ΠΜΣ Παγκόσμια Πολιτική Οικονομία

Α’ Περίοδος
Διεθνείς Σχέσεις
Διεθνής Πολιτική Οικονομία
Διεθνής Ασφάλεια
Μεθοδολογία Κοινωνικών Επιστημών Ι
Β’ Περίοδος
Κατεύθυνση: Πολιτική Οικονομία της Διεθνούς Επιχειρηματικότητας Κατεύθυνση: Πολιτική Οικονομία της Διεθνούς Ανάπτυξης Κατεύθυνση: Πολιτική Οικονομία της Διεθνούς Ασφάλειας
Διεθνές Στρατηγικό Management Ευρωπαϊκή Ένωση, Κοινωνία Πολιτών και Ανάπτυξη (Ευρωπαϊκό Κέντρο Αριστείας JEAN MONNET) Εξωτερικές Σχέσεις Ε.Ε. (Έδρα Jean Monnet)
Διεθνής Επιχειρηματικότητα

Μεθοδολογία Κοινωνικών Επιστημών ΙI

Διαχείριση Προγραμμάτων Αναπτυξιακής Συνεργασίας

Μεθοδολογία Κοινωνικών Επιστημών ΙI

Ενέργεια και Ασφάλεια

Μεθοδολογία Κοινωνικών Επιστημών ΙI

Μαθήματα επιλογής (2 από τα 6) Μαθήματα επιλογής (2 από τα 6) Μαθήματα επιλογής (2 από τα 6)
Οικονομική Διπλωματία και Ασφάλεια

ΕΕ και Δυτικά Βαλκάνια (Jean Monnet)

Παγκόσμιο Χρηματοπιστωτικό Σύστημα

Σχεδιασμός και Ανάλυση Πολιτικών

Οικονομική Διπλωματία και Ασφάλεια

ΕΕ και Δυτικά Βαλκάνια (Jean Monnet)

Παγκόσμιο Χρηματοπιστωτικό Σύστημα

Δίκαιο και Θεσμοί της Ευρωπαϊκής Διακυβέρνησης

Οικονομική Διπλωματία και Ασφάλεια

ΕΕ και Δυτικά Βαλκάνια (Jean Monnet)

Παγκόσμιο Χρηματοπιστωτικό Σύστημα

Δίκαιο και Θεσμοί της Ευρωπαϊκής Διακυβέρνησης

Οικονομικά της Διαχείρισης Πολιτικών

Πολυεπίπεδη Διακυβέρνηση στην ΕΕ (Ευρωπαϊκό Κέντρο Αριστείας JEAN MONNET)

Κουλτούρα και Διακυβέρνηση

Πολυεπίπεδη Διακυβέρνηση στην ΕΕ (Ευρωπαϊκό Κέντρο Αριστείας JEAN MONNET)

Κουλτούρα και Διακυβέρνηση

Πολυεπίπεδη Διακυβέρνηση στην ΕΕ (Ευρωπαϊκό Κέντρο Αριστείας JEAN MONNET)

 Θερινή Περίοδος
Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία

Περιγραφές Μαθημάτων

Διεθνείς Σχέσεις

Διεθνείς Σχέσεις είναι ο κλάδος των κοινωνικών επιστημών που επιχειρεί να συνθέσει τη συστηματική περπτωσιολογική εξέταση με τη θεωρητική ανάλυση του γίγνεσθαι της διεθνούς πολιτικής. Ουσιαστικά, είναι η επιστήμη η οποία διερευνά το φαινόμενο του πολέμου και της ειρήνης στο χώρο και το χρόνο εστιάζοντας στις σχέσεις μεταξύ κρατικών και μη κρατικών δρώντων σε πεδία της ανθρώπινης δράσης που διαπερνούν εδαφικά σύνορα και γεωγραφικές περιοχές.

Στόχος του μαθήματος είναι να μελετήσει τις κύριες θεωρητικές σχολές σκέψης και μεθοδολογικές προσεγγίσεις με τις οποίες οι ειδήμονες και οι μαθητές των Διεθνών Σχέσεων διαλέγονται και παράγουν γνώση. Επίσης, συζητά πτυχές της φιλοσοφίας της επιστήμης στις Διεθνείς Σχέσεις.

Διεθνής Πολιτική Οικονομία

Ο σκοπός του μαθήματος είναι η κατανόηση των αλληλεπιδράσεων που πραγματώνονται στο σύγχρονο διεθνές οικονομικό και πολιτικό περιβάλλον. Για την κατανόηση των αλληλεπιδράσεων μελετώνται οι τέσσερις διαστάσεις του πεδίου μελέτης της Διεθνούς Πολιτικής Οικονομίας που είναι το κράτος, η αγορά το εγχώριο και το διεθνές περιβάλλον. Η κατανόηση των αλληλεπιδράσεων σχετίζεται άμεσα με τη θεωρητική προσέγγιση που υιοθέτει ο κάθε μελετητής για την κατανόηση του σύγχρονου διεθνούς οικονομικού και πολιτικού περιβάλλοντος. Η μελέτη των αλληλεπιδράσεων των τεσσάρων διαστάσεων της διεθνούς πολιτικής οικονομίας επιχειρείται σε διάφορα θεματικά πεδία της Διεθνούς Πολιτικής Οικονομίας όπως είναι οι διεθνείς νομισματικές σχέσεις, οι διεθνείς εμπορικές σχέσεις, οι σχέσεις των χωρών του Νότου και του Βορρά, το ζήτημα του υψηλού εξωτερικού χρέους για τις αναπτυσσόμενες οικονομίες, οι χρηματοπιστωτικές κρίσεις, οι πολυεθνικές επιχειρήσεις και η παγκόσμια παραγωγή και οι επιδράσεις της διεθνούς οικονομικής κρίσης που πρωτοεκδηλώθηκε τον Αύγουστο του 2007.

Το μάθημα έχει ως στόχους:

  • Να παρέχει μια προχωρημένη εισαγωγή στις κύριες προσεγγίσεις της ΔΠΟ
  • Να εξετάσει τη χρησιμότητα της κάθε προσέγγισης
  • Να μελετήσει τα θεματικά πεδία της ΔΠΟ

Στο τέλος του μαθήματος οι φοιτητές:

  • Θα έχουν αναπτύξει ένα ικανοποιητικό επίπεδο κατανόησης του πεδίου μελέτης της ΔΠΟ
  • Θα έχουν αναπτύξει μια κριτική κατανόηση της ακαδημαϊκής βιβλιογραφίας
  • Θα είναι ικανοί να εργαστούν με το πεδίο μελέτης της ΔΠΟ και να αντιληφθούν νέες περιοχές έρευνας της ΔΠΟ

Διεθνής Ασφάλεια

Το μάθημα εξετάζει τη θεωρία και την πράξη της διεθνούς ασφάλειας όπως αυτή έχει διαμορφωθεί, κυρίως, μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, την 11η Σεπτεμβρίου του 2001 και την τρέχουσα παγκόσμια οικονομική κρίση. Κύριος στόχος των εισηγήσεων είναι να εμβαθύνουν σε εννοιολογικές και αναλυτικές κατηγορίες, όπως και σε βασικές σχολές σκέψης, μέσω των οποίων οι συμμετέχοντες στο μάθημα να εντρυφήσουν στη θεωρητική συζήτηση, την ιστορική εμπειρία και τη σημερινή πρακτική της διεθνούς ασφάλειας.

Απ’ αυτήν την σκοπιά, το μάθημα προσπαθεί:

  • να αξιολογήσει την τρέχουσα ακαδημαϊκή συζήτηση σχετικά με τη διεθνή ασφάλεια,να χαρτογραφήσει τα βασικά αναλυτικά εργαλεία με τα οποία οι μελετητές των διεθνών σχέσεων παράγουν, διαλέγονται και κοινωνούν το κεκτημένο γνώσης που έχει μέχρι σήμερα συσσωρεύσει η ακαδημαϊκή κοινότητα σχετικά με τη θεωρία και την πράξη της διεθνούς ασφάλειας,
  • να ανιχνεύσει και να εξηγήσει τις κινητήριες δυνάμεις που διαμορφώνουν τη διεθνή ασφάλεια και,
  • να προσφέρει ειδικευμένη γνώση συνδυάζοντας την εννοιολογική και τη θεωρητική ανάλυση με την περιπτωσιολογική μελέτη της διεθνούς ασφάλειας.

Μεθοδολογία Κοινωνικών Επιστημών Ι

Η άρτια γνώση των ερευνητικών μεθόδων είναι ίσως το σημαντικότερο εργαλείο στην φαρέτρα ενός κοινωνικού επιστήμονα, είτε ως επαγγελματία, είτε ως ακαδημαϊκού είτε ως ιδιώτη. Στο μάθημα παρουσιάζεται το φάσμα των κυριότερων προσεγγίσεων και μεθόδων που χρησιμοποιούνται για ερευνητικούς σκοπούς, και όπου είναι εφικτό μέσα από σύγχρονες τεχνολογικές υποδομές που διατίθενται από το τμήμα ή το ίδρυμα προς χρήση από τους φοιτητές του προγράμματος.
Σκοπός του μαθήματος είναι η εξοικείωση των φοιτητών αφενός με τις ερευνητικές υποδομές οι οποίες είναι διαθέσιμες και αφετέρου η ανάπτυξη και η καλλιέργεια κρίσιμων δεξιοτήτων που χρησιμοποιούνται κατά κόρο στην κοινωνική έρευνα και ως εκ τούτου και στο σύνολο του μεταπτυχιακού προγράμματος. Ταυτόχρονα με την καλλιέργεια δεξιοτήτων γίνεται εκτενής αναφορά και παρουσίαση της επιστημολογίας αναφορικά με τις μεθόδους έρευνας ώστε ο φοιτητής να μπορεί να έχει το απαραίτητο επιστημονικό υπόβαθρο που θα του επιτρέψει να προσαρμόζει τη χρήση ερευνητικών μεθόδων κατά περίπτωση σύμφωνα με την κρίση του.

Με την επιτυχή περάτωση του μαθήματος ο φοιτητής αναμένεται να έχει επαρκείς γνώσεις και δεξιότητες ώστε να είναι σε θέση να μπορεί να εκπονήσει ερευνητική δραστηριότητα αυτοδύναμα η σε συνεργασία με άλλους. Ο φοιτητής θα πρέπει να είναι σε θέση να διακρίνει τις διαφορετικές προσεγγίσεις στην έρευνα και να μπορεί να χρησιμοποιεί επαρκώς τις κυριότερες από αυτές. Αναμένεται επίσης ότι θα είναι σε θέση να μπορεί να χρησιμοποιεί πλήρως τις σχετικές τεχνολογικές υποδομές που παρέχονται από το τμήμα ή το ίδρυμα στα πλαίσια του μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών.

Διεθνές Στρατηγικό Management

Σκοπός του μαθήματος είναι η εισαγωγή των φοιτητών/τριών στα θέματα του σχεδιασμού, υλοποίησης και αξιολόγησης της στρατηγικής των διεθνών οργανισμών και επιχειρήσεων. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στη σύνταξη Στρατηγικών και Επιχειρηματικών Σχεδίων. Θα εξεταστούν οι θεωρητικές και πρακτικές πτυχές της στρατηγικής, καθώς και παραδείγματα εφαρμογής του Στρατηγικού Σχεδιασμού σε διεθνείς οργανισμούς και επιχειρήσεις.

Επιδιωκόμενα μαθησιακά αποτελέσματα:

• Οι φοιτητές-τριες να κατανοήσουν τις έννοιες της Στρατηγικής, της Εταιρικής Αποστολής, των Αξιών, των Στόχων και του Οράματος ενός διεθνούς οργανισμού/επιχείρησης.
• Να εξετασθούν οι έννοιες της στρατηγικής ανάλυσης του Εσωτερικού και του Εξωτερικού περιβάλλοντος.
• Να μελετηθεί η διαμόρφωση και το είδος της στρατηγικής.
• Να μελετηθούν οι τρόποι υλοποίησης της στρατηγικής στο διεθνές περιβάλλον.
• Να εξετασθούν οι μέθοδοι λήψης στρατηγικών αποφάσεων.
• Να παρουσιασθούν μέθοδοι αξιολόγησης της στρατηγικής.

Διεθνής Επιχειρηματικότητα

Το μάθημα πραγματεύεται τις πολιτικές που αναπτύσσουν οι φορείς του ιδιωτικού τομέα κυρίως δια μέσου των πολυεθνικών επιχειρήσεων στο πλαίσιο της διεθνοποιημένης αγοράς. Ειδικότερα, το μάθημα αποσκοπεί στο να μεταδώσει στους φοιτητές τη σημασία των εννοιών της επιχειρηματικότητας και της διεθνοποίησης των επιχειρήσεων καθώς επίσης και των σύγχρονων εργαλείων και μέσων επιχειρηματικότητας. Επιπρόσθετα, εστιάζει στη μελέτη των επιχειρηματικών στρατηγικών που αναπτύσσει η επιχείρηση καθώς δραστηριοποιείται στα πλαίσια του διεθνούς επιχειρηματικού περιβάλλοντος.

Το μάθημα χωρίζεται σε τρεις βασικές κατευθύνεις:

  • Διεθνείς συνεργασίες και επέκταση των Επιχειρήσεων
  • Διεθνής Επιχειρηματικότητα
  • Επιχειρηματική Καινοτομία & Διεθνής Ανταγωνιστικότητα

Ευρωπαϊκή Ένωση, Κοινωνία Πολιτών και Ανάπτυξη (Ευρωπαϊκό Κέντρο Αριστείας Έδρα Jean Monnet)

Το μάθημα γίνεται στα πλαίσια τoυ Ευρωπαϊκού Κέντρου Αριστείας Jean Monnet και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (https://jmcegovernance.wordpress.com). Ο στόχος του μαθήματος είναι να εξοικειώσει τους/ις μεταπτυχιακούς φοιτητές/ήτριες με το ρόλο που έχουν αποκτήσει οι οργανώσεις της Κοινωνίας Πολιτών ως σημαντικοί εταίροι της Ευρωπαϊκής Ένωσης. H ‘συμμετοχική δημοκρατία’ (paricipatory democracy) έχει συμπεριληφθεί σε σημαντικά κείμενα της ΕΕ όπως το White Paper on European Governance. Το μάθημα συνδυάζει θεωρητικές συζητήσεις με πρακτικές γνώσεις, δίνοντας τη δυνατότητα εξοικείωσης με το σχεδιασμό, την υλοποίηση και την αξιολόγηση αναπτυξιακών προγραμμάτων της ΕΕ που υλοποιούνται από οργανώσεις της Κοινωνίας Πολιτών.

Διαχείριση Προγραμμάτων Αναπτυξιακής Συνεργασίας

Σκοπός του μαθήματος είναι η εξοικείωση με την έννοια, το περιεχόμενο και τις πρακτικές των πολιτικών διαχείρισης προγραμμάτων αναπτυξιακής συνεργασίας. Στο πλαίσιο αυτό, οι φοιτητές θα αξιολογήσουν, μέσα από τη μελέτη μιας σειράς περιπτώσεων, τους μηχανισμούς υλοποίησης, τους στόχους και την αποτελεσματικότητα συγκεκριμένων πολιτικών διαχείρισης προγραμμάτων αναπτυξιακής συνεργασίας, κυρίως της ΕΕ και των κρατών μελών της καθώς και των ΗΠΑ.

Σκοπός του μαθήματος είναι η εξοικείωση των φοιτητών με την έννοια, το περιεχόμενο και τις πρακτικές των πολιτικών διεθνούς αναπτυξιακής συνεργασίας.

Εξωτερικές Σχέσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης (Έδρα Jean Monnet)

Το μάθημα γίνεται στα πλαίσια της Έδρας Jean Monnet «Σχέσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης – Λιγότερο Αναπτυγμένου Κόσμου» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (http://www.jmonneteuldcs.wordpress.com). Μέσα από το μάθημα επιδιώκεται η κατανόηση του ρόλου της ΕΕ στον κόσμο και της σύνθετης επιρροής που ασκεί (προώθηση της «ανθρώπινης ασφάλειας) αλλά και της αλληλεπίδρασης εθνικών και υπερεθνικών πολιτικών.

Ο στόχος του μαθήματος είναι να εξοικειώσει τους/ις μεταπτυχιακούς φοιτητές/ήτριες με τις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τον υπόλοιπο κόσμο – από την Ανατολική Ευρώπη και τα Δυτικά Βαλκάνια έως της Κίνα και τη Λατινική Αμερική.

Ενέργεια και Ασφάλεια

Βασικός στόχος του μαθήματος είναι να εξετάσει τις βασικές παραμέτρους των σχέσεων της ασφάλειας και της οικονομίας στο πλαίσιο της Παγκόσμια Πολιτικής Οικονομίας. Επιδιώκεται να αναδειχθούν οι βασικές πτυχές των σύγχρονων προβλημάτων της ασφάλειας, όπως η στροφή από τη γεωπολιτική στη γεωοικονομία, η ανάδυση της οικονομικής διπλωματίας ως βασικής συνιστώσας της εξωτερικής πολιτικής, η θεμελιώδης σημασία που έχει σήμερα η κλιματική αλλαγή, τα προβλήματα που ανακύπτουν από τις μεταναστευτικές ροές και από τη σημασία που έχουν αποκτήσει οι διεθνείς επενδύσεις στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στο ζήτημα της ενεργειακής ασφάλειας, το οποίο αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη σπουδαιότητα, στα οικονομικά της ενέργειας, στην διπλωματία των αγωγών και στην απελευθέρωση των ενεργειακών αγορών υπό το πρίσμα της επίδρασης στην ενεργειακή αυτονομία και την ενεργειακή ασφάλεια.

Οικονομική Διπλωματία και Ασφάλεια

Εξετάζονται και αναλύονται ο ρόλος και η σημασία σύγχρονων μορφών διπλωματίας με έμφαση στην οικονομική διπλωματία και η διαμόρφωση συνθηκών ισχύος με έμφαση στη διάσταση της ασφάλειας.

Σκοπός του μαθήματος είναι η ανάδειξη σύγχρονων μορφών διπλωματίας με έμφαση στην οικονομική διπλωματία και ο βαθμός στον οποίο αυτή η μορφή διπλωματίας επιδρά σε ζωτικά ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής ιδιαίτερα σε θέματα εθνικής ασφάλειας. Θα αξιοποιηθούν και μελετηθούν περιπτωσιολογικές μελέτες διμερών συγκρούσεων, όπως π.χ. Ελλάδα-Τουρκία, Ινδία-Πακιστάν κ.ο.κ, με στόχο να διερευνηθεί σε ποιο βαθμό η ανάπτυξη διμερών ή πολυμερών οικονομικών σχέσεων επηρέασαν το περιεχόμενο των σχέσεων σύγκρουσης ανάμεσα σε αυτά τα κράτη.

Παγκόσμιο Χρηματοπιστωτικό Σύστημα

Σκοπός του μαθήματος είναι η μελέτη των σύγχρονων δομών του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος. Αναλύονται οι δομές των χρηματοοικονομικών συστημάτων, όπως επίσης οι προσδιοριστικοί παράγοντες της ζήτησης χρήματος και ο ρόλος των τραπεζών στην προσφορά χρήματος. Παράλληλα, μελετώνται οι αγορές χρήματος, οι αγορές εταιρικών ομολογιών, οι αγορές μετοχών, οι αγορές συναλλάγματος και τα παράγωγα προϊόντα. Επίσης, αναλύονται ζητήματα που αφορούν τη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών και αξιολογείται η αποτελεσματικότητα της χρηματοπιστωτικής αγοράς.

Οι φοιτητές θα έχουν κατανοήσει:

Α) Τη δομή του σύγχρονου χρηματοπιστωτικού συστήματος

Β) Το ρόλο των τραπεζών και της νομισματικής πολιτικής στη διαμόρφωση του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Γ) Τα είδη των αγορών που διαμορφώνουν το σύγχρονο χρηματοοικονομικό σύστημα

Ευρωπαϊκή Ένωση και τα Δυτικά Βαλκάνια (Έδρα Jean Monnet)

Το μάθημα γίνεται στα πλαίσια της Έδρας Jean Monnet «Σχέσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης – Λιγότερο Αναπτυγμένου Κόσμου» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (jmonneteuldcs.wordpress.com). Η ένταξη των χωρών της περιοχής στην ΕΕ αποτελεί εδώ και χρόνια βασικό στόχο των κρατών-μελών της Ένωσης. Στα πλαίσια αυτά, η ΕΕ ακολουθεί μια σύνθετη πολιτική που ποικίλλει από την παροχή αναπτυξιακής βοήθειας έως την ανάπτυξη ειρηνευτικών δυνάμεων και από την οικοδόμηση θεσμών ως την ενίσχυση της κοινωνίας πολιτών. Ίσως σε καμία άλλη περιοχή του κόσμου η παρουσία της ΕΕ δεν είναι τόσο έντονη όσο στα δυτικά Βαλκάνια.

Ο στόχος του μαθήματος είναι να εξοικειώσει τους/ις μεταπτυχιακούς φοιτητές/ήτριες με το ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα Δυτικά Βαλκάνια μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και – ιδιαίτερα – μετά τη λήξη των ενόπλων συγκρούσεων.

Πολυεπίπεδη Διακυβέρνηση στην ΕΕ (Ευρωπαϊκό Κέντρο Αριστείας Jean Monnet)

H έννοια ‘πολυεπίπεδη διακυβέρνηση’ (multi-level governance) είναι πρόσφατη – πρωτοεμφανίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του ΄90. Χρησιμοποιήθηκε για να δείξει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι τόσο ένας διεθνής οργανισμός όσο ένα πολιτικό σύστημα ανάλογο μ’ αυτά των εθνικών κρατών. Σκοπός του μαθήματος είναι η κατανόηση των αρχών της πολυ-επίπεδης διακυβέρνησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Εστιάζοντας στην αλληλεπίδραση του υπερεθνικού, του εθνικού και του υπο-εθνικού (περιφερειακού και τοπικού) επιπέδου, το μάθημα επιδιώκει να συμβάλει στην κατανόηση των προτεραιοτήτων, των πρακτικών αλλά και των συνεπειών της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στις αιρεσιμότητες (conditionalities) όσο και στα κίνητρα και τις αντιστάσεις στις μεταρρυθμίσεις.  Ο στόχος του μαθήματος είναι να εξοικειώσει τους/ις μεταπτυχιακούς φοιτητές/ήτριες με την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση.