Πολιτική Διασφάλισης Ποιότητας

Πολιτική Ποιότητας Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών

Το Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων (ΠΕΔΙΣ) επιδιώκει την παροχή υψηλής ποιότητας σπουδών στους φοιτητές/φοιτήτριές* του και την παραγωγή υψηλής ποιότητας έρευνα με διεθνή προσανατολισμό.

(* Στη συνέχεια, χρησιμοποιείται ο όρος «φοιτητές» εννοώντας όλους τους φοιτούντες ανεξαρτήτως φύλου)

Κύρια χαρακτηριστικά της πολιτικής ποιότητας του Τμήματος αποτελούν:

  • Το όραμα και η αποστολή του Τμήματος όπως αναφέρονται στο ΦΕΚ ίδρυσής του.
  • Η σύμπλευση με τις αρχές, τα πρότυπα και τις κατευθυντήριες γραμμές διασφάλισης της ποιότητας του ΕΧΑΕ, το εθνικό και το ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο και τις αρχές και το στρατηγικό σχεδιασμό του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.
  • Η ανάπτυξη μιας κουλτούρας ποιότητας τόσο στο εσωτερικό του Τμήματος όσο και στις σχέσεις του με τους κοινωνικούς εταίρους με στόχο τη διαρκή βελτίωση.
  • Η διαφάνεια και δημόσια πληροφόρηση για τις δράσεις του.

Για την υλοποίηση της πολιτικής αυτής το Τμήμα:

  • Διαμορφώνει ένα σύγχρονο, ευέλικτο και κατάλληλα οργανωμένο πρόγραμμα σπουδών που έχει στόχο τη στενή διασύνδεση των σπουδών με την ευρύτερη κοινωνία καθώς και με την αγορά εργασίας για την αύξηση της απασχολησιμότητας των αποφοίτων του.
  • Προσδιορίζει τα μαθησιακά αποτελέσματα του προγράμματος σύμφωνα με το Εθνικό και το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Προσόντων.
  • Προωθεί την αριστεία σε όλα τα επίπεδα (διδασκαλία, έρευνα, διοίκηση).
  • Υποστηρίζει τη διδακτική και ερευνητική δραστηριότητα των μελών ΔΕΠ, με ιδιαίτερη έμφαση στη διεθνή παρουσία και προωθεί τη στενή διασύνδεση της διδασκαλίας με την έρευνα.
  • Ακολουθεί εσωτερικές διαδικασίες που στοχεύουν στη συνεχή βελτίωση του διδακτικού και του ερευνητικού έργου όσο και των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους φοιτητές.
  • Συνεργάζεται με την ΟΜΕΑ και τη ΜΟΔΙΠ του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου για την ετήσια ανασκόπηση και εσωτερική επιθεώρηση του συστήματος διασφάλισης ποιότητας του ΠΠΣ.

Το Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων έχει έντονα διεπιστημονικό χαρακτήρα και προσανατολισμό, με μέλη ΔΕΠ με διαφορετικά γνωστικά αντικείμενα και ερευνητικά ενδιαφέροντα που καλύπτουν ένα σημαντικό εύρος γνωστικών αντικειμένων που ποικίλλουν από την πολιτική επιστήμη και τις διεθνείς σχέσεις, την κοινωνιολογία, τα οικονομικά και τις σπουδές περιοχών (area studies) έως την ιστορία, το δίκαιο, τις νέες τεχνολογίες και τις πολιτισμικές σπουδές.

Ο διεπιστημονικός προσανατολισμός έχει προφανή πλεονεκτήματα στην εποχή της παγκοσμιοποίησης και της στενής αλληλεξάρτησης των κοινωνικών φαινομένων και έχει καταγραφεί με πολύ θετικά σχόλια από την Έκθεση Εξωτερικής Αξιολόγησης του 2014. Ωστόσο θα μπορούσε να έχει και ορισμένα μειονεκτήματα που συνδέονται με το συντονισμό και τη συνεκτικότητα του Προγράμματος Σπουδών. Τις πιθανές αυτές αδυναμίες το Τμήμα τις αντιμετωπίζει μέσω εκτεταμένης και συστηματικής διαβούλευσης. Η διαβούλευση αυτή δεν εξαντλείται στις συνεδριάσεις της Συνέλευσης αλλά επιτυγχάνεται και με τη διαρκή άτυπη επικοινωνία ανάμεσα σε όλους τους διδάσκοντες, λαμβάνοντας υπόψη τη γνώμη του θεσμικού οργάνου εκπροσώπησης των φοιτητών καθώς και συναδέλφων από την Ελλάδα και το εξωτερικό, παράλληλα με τη λειτουργία Επιτροπών που διευκολύνουν τη συγκροτημένη, τυπική και τακτική επικοινωνία των μελών ΔΕΠ και τη συστηματική και σε βάθος ανταλλαγή απόψεων περί διδασκαλίας και έρευνας. Κατ’ αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζονται σημαντικές συνέργειες. Έτσι, το Τμήμα έχει επιτύχει ένα συνεκτικό πρόγραμμα σπουδών με έντονη συμπληρωματικότητα και σταδιακή εξειδίκευση.

Η διατήρηση αυτής της συνεκτικότητας στο Προπτυχιακό Πρόγραμμα επιτυγχάνεται μέσω κυρίως τριών επιτροπών: της Επιτροπής Προπτυχιακών Σπουδών, της Επιτροπής Erasmus και της Επιτροπής Πρακτικής Άσκησης.

H Επιτροπή Προπτυχιακών Σπουδών ελέγχει το περιεχόμενο των μαθημάτων και διαπιστώνει πιθανές αλληλεπικαλύψεις ή κενά, προτείνει συμπληρώσεις ή αναμορφώσεις του Προγράμματος Σπουδών με σχετική εισήγηση στη Συνέλευση του Τμήματος κάθε Μάιο, διαπιστώνει εάν το Πρόγραμμα συνάδει με τα αντίστοιχα διεθνή και ελληνικά προγράμματα σπουδών, προχωρά σε αναμορφώσεις των πιστωτικών μονάδων ECTS, εξετάζει την αντιστοιχία του φόρτου απασχόλησης των φοιτητών και των αντίστοιχων μονάδων ECTS και βεβαιώνει ότι η αξιολόγηση των φοιτητών είναι συνεχής. Η Επιτροπή συνεδριάζει τακτικά (τουλάχιστον 4 φορές ανά έτος) και υποβάλει εισηγήσεις στη Συνέλευση του Τμήματος. Εφεξής, σύμφωνα με απόφασή της η οποία ελήφθη κατά τη συνεδρίασή της στις 18/6/2018, η Επιτροπή Προπτυχιακών Σπουδών θα υποβάλει ετήσια έκθεση πεπραγμένων (ανά ακαδημαϊκό έτος) στην ΟΜΕΑ. Η Επιτροπή Προπτυχιακών Σπουδών έχει κρίσιμο ρόλο στην προετοιμασία θεμάτων για τη Συνέλευση και αποτελεί  πολύτιμο μηχανισμό διάχυσης πληροφόρησης και ανατροφοδότησης.

Η Επιτροπή ERASMUS παρακολουθεί τον αριθμό εισερχομένων και εξερχομένων φοιτητών για σπουδές και την πρόοδό τους, τον αριθμό εισερχομένων και εξερχομένων διδασκόντων και τον αριθμό εισερχομένων και εξερχομένων διοικητικών υπαλλήλων. Η Επιτροπή είναι υπεύθυνη για τη συνεχή διεύρυνση των διεθνών σχέσεων του Τμήματος και την αύξηση του αριθμού των διμερών συνεργασιών, συμβουλεύει και καθοδηγεί τους φοιτητές στη σύνταξη των Learning Agreements των εισερχομένων και εξερχομένων φοιτητών, παρακολουθεί την πρόοδο των  φοιτητών (ECTS, βαθμολογίες, αντιστοιχίες μαθημάτων), φροντίζει για τη διοργάνωση τακτικών ενημερωτικών συναντήσεων και θέτει κριτήρια για την επιλογή των φοιτητών που θα μετακινηθούν. Η Επιτροπή συνεδριάζει τακτικά και υποβάλει εισηγήσεις στη Συνέλευση του Τμήματος. Το Τμήμα έχει ήδη σημαντικό αριθμό συνεργασιών με ευρωπαϊκά πανεπιστήμια στα πλαίσια του Προγράμματος Erasmus. Η πολιτική ποιότητας του Τμήματος αποσκοπεί στην περαιτέρω ανάπτυξη και εμβάθυνση αυτών των διεθνών συνεργασιών, την αύξηση του αριθμού των εισερχόμενων και εξερχόμενων φοιτητών και τη βελτίωση των ακαδημαϊκών τους επιδόσεων.

Τέλος, η Επιτροπή Πρακτικής Άσκησης (Π.Α.) είναι υπεύθυνη για τη δημιουργία σχέσεων με φορείς που θα προσφέρουν θέσεις Π.Α. στους φοιτητές, οι οποίες θα συνάδουν με την κατεύθυνση των σπουδών τους και τα γενικότερα ενδιαφέροντά τους. Η Επιτροπή ορίζει τον Επιβλέποντα Καθηγητή των φοιτητών που πραγματοποιούν Π.Α. Συνεδριάζει τουλάχιστον 3 φορές ανά ακαδημαϊκό έτος ή όποτε κρίνεται αναγκαίο και υποβάλει εισηγήσεις στη Συνέλευση του Τμήματος. Από το ακαδημαϊκό έτος 2018/19, η Επιτροπή Πρακτικής Άσκησης θα υποβάλει ετήσια έκθεση στην ΟΜΕΑ και τη ΔΑΣΤΑ, που θα περιλαμβάνει τα εξής: κατάλογο φορέων που απασχόλησαν φοιτητές, αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της Π.Α. και προτάσεις βελτίωσης, όπου χρειάζεται.

Αποτελεί θεμελιώδη στόχο της πολιτικής ποιότητας το διοικητικό προσωπικό του Τμήματος (Γραμματεία, Βιβλιοθήκη, Τεχνολογική υποστήριξη) να λειτουργεί με κανόνες διαφάνειας, συμπληρωματικότητας και συνεργατικότητας. Το διοικητικό προσωπικό του Τμήματος έχει σαφώς προσδιορισμένες αρμοδιότητες, είναι ιδιαίτερα πρόθυμο και φιλικό και χαρακτηρίζεται από εξαιρετική συνεργατικότητα. Αυτό το πολύ καλό κλίμα ανάμεσα στις διάφορες κατηγορίες προσωπικού (ΔΕΠ, ΕΤΕΠ, Διοικητικό προσωπικό) είναι κρίσιμης σημασίας για όλες τις λειτουργίες του Τμήματος και αποτελεί βασική προτεραιότητα της πολιτικής ποιότητας η διατήρηση και εμπέδωσή του.  Το ίδιο ισχύει για τις σχέσεις των φοιτητών με το προσωπικό του Τμήματος.

Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στις σχέσεις των διδασκόντων με τους διδασκομένους. Ο θεσμός του Συμβούλου Σπουδών είναι μια από τις πολλές ευκαιρίες που έχουν οι φοιτητές για να επικοινωνήσουν με τους διδάσκοντες. Είναι ενδεικτικό ότι όλα τα μαθήματα του Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών είναι διαθέσιμα στο eclass παρέχοντας όλες τις πληροφορίες για την ύλη, τον τρόπο εξέτασης κλπ., προτείνοντας πρόσθετη βιβλιογραφία και διαθέτοντας περιλήψεις και παρουσιάσεις των διαλέξεων.

Η πολιτική ποιότητας του Τμήματος δίνει ιδιαίτερη έμφαση στο διαρκή εμπλουτισμό των μαθημάτων στο eclass με πρόσθετες πληροφορίες και αναλύσεις. Παράλληλα, αποτελεί πάγια πρακτική του Τμήματος οι διδάσκοντες να έχουν προγραμματισμένες ώρες δια ζώσης επικοινωνίας με τους φοιτητές και να απαντούν σε όλα τα emails των φοιτητών σε εύλογο χρονικό διάστημα. Βασική προτεραιότητα της πολιτικής διασφάλισης ποιότητας είναι η χρήση πρόσθετων μεθόδων αξιολόγησης πέρα από τη γραπτή εξέταση στο τέλος του εξαμήνου. Ήδη το σύνολο των μελών ΔΕΠ χρησιμοποιεί ένα μεγάλο εύρος ενδιάμεσων αξιολογήσεων που ποικίλλουν από Προόδους έως ατομικές ή συλλογικές εργασίες, που είτε παρουσιάζονται προφορικά ενώπιον της τάξης είτε υποβάλλονται στους καθηγητές ως γραπτές μελέτες. Αποτελεί στόχο της πολιτικής ποιότητας η διατήρηση και εμπέδωση αυτής της πρακτικής που ενθαρρύνει τους φοιτητές να παρακολουθούν πιο συστηματικά τα μαθήματα. Ωστόσο στο τρίτο και το τέταρτο έτος σπουδών ο αριθμός των φοιτητών που παρακολουθούν συστηματικά μειώνεται. Αν και η υποχρεωτικότητα στην παρακολούθηση δεν προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία, η πολιτική διασφάλισης ποιότητας ενθαρρύνει την επιβράβευση της συμμετοχής.

Το Τμήμα επιδοκιμάζει τη διοργάνωση διαλέξεων από εξωτερικά μέλη (ΔΕΠ άλλων πανεπιστημίων, διπλωμάτες, πολιτικούς και στελέχη της αγοράς) καθώς θεωρεί ότι είναι πολύ χρήσιμο για τους φοιτητές να ακούν διαφορετικές απόψεις. Ήδη στα χρόνια λειτουργίας του έχουν διοργανωθεί πλήθος ομιλιών, εκδηλώσεων και συνεδρίων με αξιόλογους ομιλητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Η πρακτική αυτή είναι εξαιρετικά χρήσιμη και αποτελεί προτεραιότητα να συνεχιστεί αλλά και να διευρυνθεί.

Το Τμήμα ενθαρρύνει τη συμμετοχή των φοιτητών στην ηλεκτρονική διαδικασία αξιολόγησης των μαθημάτων. Τα τρέχοντα ποσοστά συμμετοχής είναι μικρά και αποτελεί βασική προτεραιότητα η ενθάρρυνση της συμμετοχής. Στη βάση αυτού έχει εντατικοποιηθεί η πολύπλευρη ενημέρωση των φοιτητών για τη δυνατότητα αξιολόγησης και για τη μεγάλη σημασία της. Το Τμήμα λαμβάνει σοβαρά υπόψη την ανατροφοδότηση που παρέχει η διαδικασία της αξιολόγησης και η Συνέλευση συζητά ουσιαστικά τα ευρήματα της αξιολόγησης, αναδεικνύοντας καλές και κακές πρακτικές.

Ιδιαίτερης σημασίας για τη διασφάλιση της ποιότητας της εκπαιδευτικής διαδικασίας αποτελεί η χρήση της Βιβλιοθήκης του Τμήματος. Προς αυτήν την κατεύθυνση η συλλογή της Βιβλιοθήκης διαρκώς ανανεώνεται και διευρύνεται, μέσα από πόρους που προέρχονται από ερευνητικά έργα (πχ. προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών) και από δωρεές μελών ΔΕΠ, παρέχεται διευρυμένο ωράριο λειτουργίας ενώ ταυτόχρονα οι φοιτητές εκπαιδεύονται και ενθαρρύνονται να κάνουν χρήση των βιβλίων και των ηλεκτρονικών πηγών που αυτή προσφέρει. Το προσωπικό της Βιβλιοθήκης διοργανώνει τακτικά σεμινάρια των φοιτητών για τη χρήση της Βιβλιοθήκης και των ηλεκτρονικών βάσεων του Πανεπιστημίου, την αναζήτηση, αξιολόγηση και χρήση πηγών και τη διαδικασία της εκπόνησης εργασιών.

Στη Συνέλευση της 18.06.2018 αποφασίστηκε η σύσταση Επιτροπής Ερευνητικού Σχεδιασμού στην οποία ανατέθηκε ο σχεδιασμός της ερευνητικής πολιτικής του Τμήματος με βάση τα γνωστικά αντικείμενα και τα ερευνητικά ενδιαφέροντα των μελών ΔΕΠ. Η Επιτροπή θα παρακολουθεί και θα τηρεί κατάλογο των ερευνητικών έργων των μελών ΔΕΠ του Τμήματος και των αποτελεσμάτων τους (δημοσιεύσεις/εκθέσεις/δράσεις δημοσιότητας κλπ). Η Επιτροπή, επίσης, θα ενθαρρύνει και θα παρακολουθεί τη συμμετοχή των προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών, υποψηφίων διδακτόρων, μεταδιδακτόρων και ακαδημαϊκών υποτρόφων στα ερευνητικά προγράμματα του Τμήματος και θα παρέχει τα σχετικά στοιχεία προς την ΟΜΕΑ. Στο τέλος κάθε ακαδημαϊκού έτους, η Επιτροπή Ερευνητικού Σχεδιασμού θα υποβάλει έκθεση προς την οικεία ΟΜΕΑ για την ερευνητική δραστηριότητα του Τμήματος και τα αποτελέσματά της, η οποία θα ενσωματώνεται στην ετήσια έκθεση του Τμήματος προς τη ΜΟΔΙΠ.

Είναι ιδιαίτερα θετικό το γεγονός ότι αρκετά μέλη ΔΕΠ συνεργάζονται στενά μεταξύ τους – γεγονός που αποτυπώνεται σε κοινές δημοσιεύσεις καθώς και σε συμμετοχή σε κοινά ερευνητικά προγράμματα. Το Τμήμα επικροτεί και ενθαρρύνει τέτοιες συνεργασίες που έχουν σαφώς τη δυνατότητα να συμβάλλουν στη δημιουργία ερευνητικών κόμβων.

Η Επιτροπή Ερευνητικού Σχεδιασμού θα ζητήσει από τα μέλη ΔΕΠ να παρουσιάσουν ένα Σχέδιο όπου θα παρουσιάζουν τα ερευνητικά τους σχέδια για τα επόμενα 3-5 χρόνια. Παρά το γεγονός ότι ένα τέτοιο Σχέδιο δε μπορεί να είναι δεσμευτικό, θα αποτελέσει μια χρήσιμη πληροφόρηση που η διάχυσή της μπορεί να συμβάλλει στη δημιουργία πρόσθετων συνεργειών.

Τα περισσότερα μέλη ΔΕΠ του Τμήματος είναι ερευνητικά ενεργά με μεγάλο αριθμό δημοσιεύσεων στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Βιβλία μελών ΔΕΠ του Τμήματος έχουν εκδοθεί από γνωστούς διεθνείς οίκους και άρθρα έχουν δημοσιευθεί σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά με υψηλό δείκτη απήχησης (impact factor). Ακόμη, ο αριθμός διεθνών ετεροαναφορών των μελών ΔΕΠ είναι αξιόλογος. Η πολιτική ποιότητας του Τμήματος δίνει μεγάλη έμφαση στη δημοσίευση άρθρων σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά με όσο το δυνατόν υψηλότερο δείκτη απήχησης.

Αρκετά μέλη ΔΕΠ του Τμήματος είναι επιστημονικά υπεύθυνοι ανταγωνιστικών ερευνητικών προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ και άλλους διεθνείς οργανισμούς καθώς και από εθνικούς δημόσιους και ιδιωτικούς πόρους. Μάλιστα σε ό,τι αφορά στη χρηματοδοτούμενη έρευνα το Τμήμα είναι από τα πλέον δραστήρια στο Πανεπιστήμιο. Συνολικά, από το 2013 έως σήμερα το Τμήμα υπήρξε Leader σε 12 ερευνητικά προγράμματα (με συνολικό προϋπολογισμό περίπου 1.500.000 ευρώ) καθώς και εταίρος σε αρκετά άλλα. Επίσης το Τμήμα φιλοξενεί μια έδρα Jean Monnet ενώ είναι εταίρος (με το Τμήμα Οικονομικών Επιστημών) ενός Jean Monnet Centre of Excellence (από τα 29 που υπάρχουν παγκοσμίως). Τέλος, μέλη ΔΕΠ έχουν βραβευθεί από διεθνείς φορείς για το ερευνητικό τους έργο. Το Τμήμα ενθαρρύνει τα μέλη ΔΕΠ να καταθέτουν υψηλής ποιότητας προτάσεις με διεθνή συμμετοχή σε προκηρύξεις χρηματοδοτούμενων ερευνητικών έργων. Το Τμήμα έχει επίσης θεσπίσει το θεσμό των «Επισκεπτών Ερευνητών», που έχει προσελκύσει σημαντικό αριθμό νέων διδακτόρων από την Ελλάδα και το εξωτερικό, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη σημαντικών συνεργειών και ερευνητικών παραδοτέων.

Παρά το γεγονός ότι το Τμήμα επί σειρά ετών προσφέρει 5 μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών με πολλούς αποφοίτους, η συμμετοχή των μεταπτυχιακών φοιτητών και των υποψήφιων διδακτόρων στην ερευνητική δραστηριότητα είναι περιορισμένη. Η Επιτροπή Ερευνητικού Σχεδιασμού ενθαρρύνει τα μέλη ΔΕΠ να συνεργάζονται στενότερα με τους μεταπτυχιακούς φοιτητές, τους υποψήφιους διδάκτορες και τους μεταδιδάκτορες-ερευνητές του Τμήματος. Επίσης η πολιτική διασφάλισης ποιότητας τονίζει την εντατικοποίηση της προσπάθειας εκπαίδευσης των προπτυχιακών φοιτητών στη μεθοδολογία της έρευνας με ασκήσεις, εργασίες και παρουσιάσεις.

Ικανοποιητική είναι η συνεργασία μεταξύ του Τμήματος και άλλων Τμημάτων του Πανεπιστημίου – ιδιαίτερα με Τμήματα με συγγενές γνωστικό αντικείμενο όπως το Τμήμα Οικονομικών Σπουδών και το Τμήμα Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής. Η Επιτροπή Ερευνητικού Σχεδιασμού, ωστόσο, επεσήμανε την ανάγκη να καταβληθεί μεγαλύτερη προσπάθεια για στενότερη διασύνδεση της ερευνητικής παραγωγής σε διατμηματικό επίπεδο.

Η δικτύωση είναι πολύ σημαντική για την ερευνητική παραγωγή. Το Τμήμα συμμετέχει ήδη σε εθνικά δίκτυα (σε μερικά είναι ιδρυτικό μέλος). Ωστόσο η συμμετοχή σε διεθνή δίκτυα θα μπορούσε να είναι εντονότερη. Η Επιτροπή Στρατηγικού Σχεδιασμού ενθαρρύνει τα μέλη ΔΕΠ να κινηθούν πιο δυναμικά προς αυτή την κατεύθυνση.

Τέλος, στη σύγχρονη εποχή η διάχυση της έρευνας έχει πολύ μεγάλη σημασία. Η Επιτροπή Ερευνητικού Σχεδιασμού ενθαρρύνει τα μέλη ΔΕΠ να κοινοποιούν την έρευνά τους σ’ ένα ευρύτερο ακαδημαϊκό κοινό. Ιδιαίτερη σημασία έχει επίσης η εκλαΐκευση της έρευνας με δημοσιεύματα στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Κι εδώ τα μέλη ΔΕΠ  καταβάλλουν σημαντική προσπάθεια. Αποτελεί προτεραιότητα του Τμήματος η ενθάρρυνση μιας τέτοιας δραστηριότητας.