ΕΟΧ GR07/3694 «PARTICIPATORY ACTION RESEARCH TO ADDRESS UN-UNDER EMPLOYMENT AT THE LOCAL LEVEL»

 MinEduLogo  ggetLogo eeagrantsLogo

 

ΕΡΕΥΝΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗΣ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ ΚΑΙ ΥΠΟΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΣΤΟ ΤΟΠΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ 3694)

Επιστημονικός Υπεύθυνος: Καθηγητής, Παντελής Σκλιάς

Φυσικό Αντικείμενο

Η έρευνα θα εστιάσει στο πρόβλημα της αυξανόμενης ανεργίας και υποαπασχόλησης (ειδικά για τους νέους και τις γυναίκες) στην Ελλάδα, κατά την τρέχουσα περίοδο της κρίσης. Η υπο-αξιοποίηση ή και πλήρης απαξίωση των ανθρώπινων πόρων, που αντανακλάται στη συρρίκνωση των ευκαιριών απασχόλησης και στην αδυναμία πρόσβασης στην εργασία, αποτελεί πλέον στη χώρα μας την κύρια αιτία οικονομικής ανισότητας και κοινωνικού αποκλεισμού. Στον αντίποδα, η προτεινόμενη ανάλυση τοπικών/περιφερειακών αγορών εργασίας και η ανάδειξη ευκαιριών και πρωτοβουλιών δημιουργίας απασχόλησης θα παράσχει εργαλεία για την αντιστροφή της υφιστάμενης κατάστασης. Η Σπάρτη, η Τρίπολη, η Ρόδος και η Καστοριά θα αποτελέσουν τις περιοχές-στόχους της έρευνας, καθώς αντιπροσωπεύουν διαφορετικές περιπτώσεις ανάπτυξης και παραγωγικής εξειδίκευσης, επιτρέποντας συγκριτική ανάλυση της ανεργίας και της απασχόλησης. Στις συγκεκριμένες περιοχές θα εξετασθούν:

  • η κλαδική εξειδίκευση σε συνάρτηση με την πορεία της απασχόλησης και της ανεργίας, προκειμένου να αποτιμηθεί η αξιοποίηση των τοπικών ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων
  • τα προσόντα, οι δεξιότητες και η στάση των ανέργων και των υποαπασχολούμενων, προκειμένου να εντοπιστεί η ασυμβατότητα του διαθέσιμου ανθρώπινου δυναμικού με τις τοπικές παραγωγικές δομές και η δυνατότητα απορρόφησής του
  • η ικανότητα των τοπικών παραγόντων – σωματεία εργαζομένων, αντιπρόσωποι ανέργων, τοπικές αρχές, ΟΑΕΔ, επιχειρηματικά επιμελητήρια, οργανώσεις πολιτών – να εστιάσουν στο πρόβλημα της ανεργίας και της υποαπασχόλησης στο υφιστάμενο πλαίσιο

Βασικές αρχές και επιδιώξεις της μελέτης αποτελούν: (α) η θεώρηση του τοπικού εργατικού πλεονάσματος (ανέργων και υποαπασχολούμενων) ως χωρικά ενσωματωμένου αποθέματος γνώσης, δεξιοτήτων και ικανοτήτων, πολύτιμου για την ανάπτυξη και (β) η κατάδειξη πως το πρόβλημα της υποαπασχόλησης και της ανεργίας δεν επιλύεται ατομικά, αλλά αφορά το σύνολο της κοινότητας και απαιτεί τον από-τα-κάτω συντονισμό όλων των παραγόντων της (εργαζομένων/ανέργων, επιχειρήσεων, θεσμικών φορέων κ.ά.) για την ανάκτηση του δικαιώματος στην εργασία και την αναβάθμιση των τοπικών αναπτυξιακών δομών. Τα αποτελέσματα της μελέτης θα τροφοδοτήσουν συμμετοχική έρευνα δράσης (participatory action research) που θα κινητοποιεί το εργατικό δυναμικό, τις επιχειρήσεις και άλλους τοπικούς φορείς στην ανάπτυξη στρατηγικών ολοκληρωμένης αξιοποίησης του ανθρώπινου κεφαλαίου για τη βιώσιμη τοπική ανάκαμψη.

 

Εταίροι – Κατάλογος Υποέργων

1.

Participatory Action Research to Address Un/Under-employment at the Local Level – ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ

2.

Participatory Action Research to Address Un/Under-employment at the Local Level – ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ

3.

Participatory Action Research to Address Un/Under-employment at the Local Level – ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ

4.

Participatory Action Research to Address Un/Under-employment at the Local Level – WORK RESEARCH INSTITUTE Norway

5.

Διμερείς Σχέσεις – ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ

6

Διμερείς Σχέσεις – ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ

7

Διμερείς Σχέσεις – WΟRK RESEARCH INSTITUTE

Μεθοδολογία Υλοποίησης της Πράξης

Το πρόγραμμα θα εντοπίσει την χωρική και κλαδική διαφοροποίηση στη διάρθρωση της ανεργίας και της υποαπασχόλησης, μέσα από τη διερεύνηση της περιφερειακής εξειδίκευσης (με χρήση νέας μεθόδου shift-share ανάλυσης) κατά την προ- και μετά την κρίση περίοδο στην Ελλάδα. Η προσέγγιση αυτή – όπως περιγράφεται στα πακέτα εργασίας 1 και 2 (WP1 & WP2) – αποσκοπεί στην αποτύπωση των διαφοροποιημένων περιφερειακών και παραγωγικών παραγόντων που καθορίζουν την εξέλιξη της ανεργίας και της υποαπασχόλησης στις διαφορετικές περιοχές της χώρας. Στο προτεινόμενο εννοιολογικό/θεωρητικό και αναλυτικό πλαίσιο, ο τόπος θεωρείται ως ενδογενής παράγοντας της ανάπτυξης, καθώς ενσωματώνει διαχρονικά κοινωνικο-οικονομικά και θεσμικά χαρακτηριστικά και σχέσεις. Άρα, κατ’ επέκταση, συνδιαμορφώνει την παραγωγική εξειδίκευση και αναδιάρθρωση μιας οικονομίας, στη βάση των τοπικών ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων της.

Τα αποτελέσματα των πακέτων εργασίας 1 και 2 (WP1, WP2) θα αξιοποιηθούν στο πακέτο εργασίας 3 (WP3), το οποίο βασίζεται στην μεθοδολογία της Συμμετοχικής Έρευνας Δράσης. Η μεθοδολογία αυτή έχει στόχο να βοηθήσει τους ανέργους / υποαπασχολούμενους και σημαντικούς φορείς της κοινότητας στις επιλεγμένες περιοχές στόχους, να κατανοήσουν τις αιτίες της υπο-αξιοποίησης του τοπικού εργατικού πλεονάσματος και να συν-δημιουργήσουν ένα σχέδιο δράσης εντάσσοντας το τοπικό ανθρώπινο κεφάλαιο στην οικονομική ανάκαμψη και στην βιώσιμη ανάπτυξη. Η έρευνα θα ενσωματώσει τόσο ποσοτικά (στατιστικά δεδομένα και δείκτες) όσο και ποιοτικά δεδομένα (ερωτηματολόγια για ανέργους / υποαπασχολούμενους, συνεντεύξεις με τοπικούς φορείς). Με αυτόν τον τρόπο, θα εξελίξει υπάρχουσα γνώση όσον αφορά το πως υφιστάμενες και αναπτυσσόμενες δομές παραγωγής και θεσμικές δομές σε διαφορετικές περιοχές / περιφέρειες επηρεάζονται από ευρωπαϊκές και εθνικές πολιτικές απασχόλησης όσον αφορά τις διαφοροποιημένες επιπτώσεις τους στην ανεργία / υπο-απασχόληση.

Πακέτα Εργασίας της Πράξης

Πακέτο Εργασίας 1 (WP1) – Περιφερειακό κλαδικό μίγμα, εξειδίκευση και ανεργία / υπο-απασχόληση στην Ελλάδα.

Ο στόχος του πρώτου πακέτου εργασίας είναι να εντοπίσει τον ρόλο της διαφορετικής κλαδικής σύνθεσης και εξειδίκευσης στην εξέλιξη της ανεργίας και υπο-απασχόλησης στις Περιφέρειες της Ελλάδας. Η υπο-απασχόληση εντοπίζεται στη μη εθελοντική, μερική απασχόληση (part-time work), μια μορφή διευρυνόμενης μη τυπικής απασχόλησης, η οποία σχετίζεται με την εντεινόμενη επισφάλεια της ελληνικής αγοράς εργασίας υπό το καθεστώς της οικονομικής κρίσης.

Πακέτο Εργασίας 2 (WP2) – Δομές τοπικής παραγωγής, επιχειρηματικότητα και εργατικό πλεόνασμα.

Ο στόχος του δεύτερου πακέτου εργασίας είναι να εντοπίσει την συνάρτηση μεταξύ των δομών της οικονομίας και της ανεργίας / υπο-απασχόλησης και τις συνέπειές της στο τοπικό επίπεδο. Πρόκειται για μια αμφίδρομη διεργασία, καθώς τα δύο ‘συστατικά’ της (παραγωγή και απασχόληση) αλληλεπιδρούν. Το δεύτερο πακέτο εργασίας θα βασιστεί στο πλαίσιο που θα αναπτύξει το πρώτο πακέτο εργασίας, προκειμένου να αναλύσει πώς η διαφορετική οικονομική διάρθρωση και παραγωγική εξειδίκευση διαμορφώνει το πλαίσιο της ανεργίας και υπο-απασχόλησης στις εξεταζόμενες αγορές εργασίας της Τρίπολης, της Σπάρτης, της Ρόδου και της Καστοριάς).

Πακέτο Εργασίας 3 (WP3) – Συμμετοχική Έρευνα Δράσης.

Ο στόχος του τρίτου πακέτου εργασίας είναι να ενδυναμώσει τους ανέργους / υποαπασχολούμενους και άλλους ενδιαφερόμενους κοινωνικούς δρώντες και τοπικούς φορείς, μέσω αναστοχασμού-κατά-την-δράση (reflection-in-action) και αναστοχασμού-πάνω-στην-δράση (reflection-on-action), να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά το πρόβλημα της υπο-αξιοποίησης των ανέργων / υπο-απασχολούμενων στον τόπο τους. Το τρίτο πακέτο εργασίας θα εφαρμοστεί στις 2 από τις 4 περιοχές στόχους, και πιο συγκεκριμένα στην Σπάρτη και την Τρίπολη, με τους πιο κάτω στόχους:

  • έναν βραχυπρόθεσμο στόχο για τα άτομα: να μετασχηματίσει και ανασυντάξει απόψεις και πρακτικές που οι συμμετέχοντες (εκπρόσωποι σημαντικών κοινωνικών ομάδων / δρώντων / φορέων) χρησιμοποιούν στην προσπάθειά τους να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα της υπο-αξιοποίησης και σπατάλης των ανθρώπινων πόρων;
  • έναν μακροπρόθεσμο στόχο για την κοινωνία: να παράξει αλλαγές οι οποίες θα μπορούσαν ν’ αποτελέσουν την βάση σχετικών πολιτικών μεταρρυθμίσεων σε ένα ευρύτερο επίπεδο;
  • το αποτέλεσμα συγκεκριμένων και πραγματοποιήσιμων σχεδίων δράσης στο τοπικό επίπεδο, τα οποία θ’ αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά την υπο-αξιοποίηση των ανθρώπινων πόρων

 

Αναμενόμενα Οφέλη της Πράξης

Το πρόγραμμα θα έχει σημαντική συμβολή και ευρύτερα των επιλεγμένων προς εξέταση περιοχών. Τα παραδοτέα και τα αποτελέσματα του προγράμματος θα συμβάλλουν στην κατανόηση της διαμόρφωσης της ανεργία και της υπο-απασχόλησης, των αιτίων τους και των πολλαπλών διασυνδέσεών τους με το ζητούμενο της βιώσιμης τοπικής ανάπτυξης. Τα αποτελέσματα του προγράμματος θα μπορούν να αξιοποιηθούν από: ειδικούς της Ε.Ε., κρατικούς και τοπικούς φορείς διακυβέρνησης σε Ελλάδα και Νότια Ευρώπη, σωματεία εργαζομένων, ενώσεις ανέργων, διεθνή επιστημονική κοινότητα κ.ά.

 

Εκδηλώσεις-Δράσεις

Συνάντηση με Ομάδα Δράσης στην Τρίπολη, 1/6/2016, Δημόσια Βιβλιοθήκη Τρίπολης

EoxEvent1 EoxEvent2
 EoxEvent3  EoxEvent4
 EoxEvent5